Text Resize

-A A +A

Τα εγκαίνια της Έκθεσης:

 

«Ερυσίχθων, Σύγχρονη Ανάγνωση του Μύθου»

στο Πολιτιστικό Κέντρο «Λεωνίδας Κανελλόπουλος», Ελευσίνα,
πραγματοποιήθηκαν με μεγάλη επιτυχία την Δευτέρα 5 Ιουλίου 2010 και ώρα 20.00

Η Έκθεση θα παραμείνει ανοικτή ως τις 3 Οκτωβρίου 2010.

Δείτε την πρόσκληση

    Το σκεπτικό της έκθεσης
    Συνήθως λέμε ότι «η φύση τιμωρεί». Όμως η φύση δεν έχει συναισθήματα για να θυμώνει και να τιμωρεί. Αυτό που φαίνεται σε μας ως τιμωρία είναι το αποτέλεσμα των ενεργειών μας, όταν αυτές διαταράσσουν την ισορροπία των στοιχείων της. Οι παρεμβάσεις του ανθρώπου, όταν κατευθύνονται από την πλεονεξία, την αδηφαγία και την απερισκεψία είναι επικίνδυνες, είτε πρόκειται για την καταστροφή ενός δάσους ή ενός αλσυλίου, είτε για την μόλυνση της ατμόσφαιρας, των ποταμών και των θαλασσών. Ο πρωτόγονος άνθρωπος, αντιμέτωπος με τα στοιχεία της φύσης τα θεοποίησε και απέδιδε σ’ αυτά τιμές για να τα εξευμενίσει. Όσο οι γνώσεις του για το φυσικό περιβάλλον αυξάνονταν, ανακάλυπτε πόσο εύθραυστες είναι οι ισορροπίες που το διέπουν και πως οφείλει να το προστατεύει για να είναι φιλικό μαζί του. Αυτή η προστασία περνούσε συχνά από την ιεροποίηση των ζωτικών στοιχείων της φύσης ως αποτέλεσμα σεβασμού ή φόβου. Έτσι δάση και άλση αφιερώνονταν σε θεότητες, τα δένδρα είχαν ψυχή, που τα προστάτευε (Δρυάδες, Αμαδρυάδες, Δενδρίτες θεούς), οι πηγές, τα ποτάμια, οι λίμνες είχαν τις νεράιδες, τις νύμφες, τις λάμιες που απέτρεπαν τον επίδοξο πλεονέκτη να επωφεληθεί, υπονομεύοντας το μέλλον των επόμενων γενεών.

    Ο μύθος του Θεσσαλού Ερυσίχθονα, που διασώζει στον ύμνο στη Δήμητρα ο ποιητής Καλλίμαχος, δείχνει πως οι αρχαίοι μας πρόγονοι είχαν αντιληφθεί ότι ο άνθρωπος απέναντι στην φύση πρέπει να είναι ευσεβής, πλήρης δέους, διαφορετικά θα υποστεί, αργά ή γρήγορα τις συνέπειες των ενεργειών του. Ο Ερυσίχθων υπήρξε ένας πλεονέκτης, βέβηλος και ασεβής άνθρωπος. Η επιθυμία του να κόψει το ιερό δένδρο της Δήμητρας, παρά τις παρακλήσεις και τις προειδοποιήσεις της νύμφης που το κατοικούσε, οδήγησε στην τιμωρία του με ακόρεστη πείνα. Αφού κατανάλωσε ό,τι του ανήκε, αλλά και ό,τι ανήκε στο περιβάλλον του έφαγε τα ίδια του τα μέλη και πέθανε, χωρίς ποτέ να ικανοποιήσει την πείνα του. Ο μύθος συμβολικά αποδίδει την αδηφαγία, την αλόγιστη εκμετάλλευση των φυσικών πόρων, που χωρίς μέτρο καταναλώνει ακόρεστα και πάνω από τις φυσιολογικές του ανάγκες ο άνθρωπος.

Αικατερίνη Πολυμέρου-Καμηλάκη,
Διευθύντρια του Κέντρου Λαογραφίας